Ăn uống gì để tăng sức đề kháng cho người lớn và trẻ nhỏ

Chế độ ăn đóng một vai trò không nhỏ trong việc hỗ trợ hoạt động của hệ miễn dịch. Để tăng sức đề kháng giúp cho cơ thể chống lại được các tác nhân gây bệnh, việc bổ sung thực phẩm tăng cường sức đề kháng trong khẩu phần hàng ngày rất cần thiết. Hãy cùng tìm hiểu ăn uống gì để tăng sức đề kháng trong bài viết dưới đây.

Sức đề kháng là gì?

Sức đề kháng đại diện cho khả năng tự vệ của cơ thể trước những mối đe do các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Một sức đề kháng mạnh mẽ giúp cơ thể ngăn chặn và loại bỏ những tác nhân gây bệnh khi chúng cố gắng xâm nhập vào cơ thể. 

Ngược lại, khi sức đề kháng giảm sút, cơ thể suy nhược sẽ dễ bị tấn công bởi bệnh tật. Các yếu tố ảnh hưởng đến sức đề kháng bao gồm hệ miễn dịch yếu, ô nhiễm không khí, chế độ dinh dưỡng không cân đối, thói quen thức khuya, sử dụng quá mức kháng sinh, thừa cân và béo phì. Những nhóm người bị suy giảm sức đề kháng là người cao tuổi, người mắc các bệnh mãn tính, trẻ em, phụ nữ mang thai và những người vừa mới hồi phục sau bệnh.

Vì vậy, nên quan tâm đến việc ăn uống gì để tăng sức đề kháng, đặc biệt là đối với những nhóm người nêu trên.

Một số nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng 

Về nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng ở người lớn và trẻ em sẽ có điểm giống và điểm khác nhau. 

1. Suy giảm hệ miễn dịch 

Đây là nguyên nhân hàng đầu phổ biến nhất đối với cả người lớn và trẻ nhỏ. 

Hệ miễn dịch chính là bức tường vững chắc bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của các tác nhân nguy hiểm như virus, vi khuẩn và ký sinh trùng. Hệ miễn dịch khỏe mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy lùi những nguy cơ bệnh tật từ môi trường bên ngoài, chủ yếu thông qua sự tăng sinh tế bào lympho B và lympho T.

Sự suy giảm của hệ miễn dịch có thể xuất phát từ hai nguyên nhân chính: suy giảm miễn dịch nguyên phát và suy giảm miễn dịch thứ phát.

• Suy giảm miễn dịch nguyên phát có thể là kết quả của các vấn đề di truyền, rối loạn tế bào mầm dòng lympho và sự suy giảm chức năng của tế bào lympho B và lympho T. Ngoài ra, khi hệ thống thực bào bị suy giảm hoặc có những rối loạn về bổ thể, hoặc mắc các bệnh lý như thiếu máu hồng cầu, suy dinh dưỡng, hay đái tháo đường cũng có thể dẫn đến suy giảm miễn dịch.
• Suy giảm miễn dịch thứ phát thường xảy ra do các yếu tố từ bên ngoài, như tác động của tia X-quang, việc sử dụng glucocorticoid trong quá trình điều trị, can thiệp phẫu thuật hoặc chấn thương

Tìm hiểu thêm: 4 dấu hiệu nhân biệt hệ miễn dịch kém và cách phòng ngừa

2. Môi trường ô nhiễm 

Với tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nhiều thì không ai có thể tránh khỏi tác động tiêu cực của nó đến sức khỏe. 

Thường xuyên phải sống trong môi trường đầy bụi bẩn, ô nhiễm và tiếp xúc với hóa chất và khói bụi khiến hệ hô hấp bị nhiễm bẩn, ảnh hưởng đến sự hoạt động của tế bào lympho T và tăng nguy cơ mắc các vấn đề viêm nhiễm đường hô hấp.

Không chỉ vậy, khói thuốc lá cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây giảm sức đề kháng. Thuốc lá chứa hơn 4000 chất độc hại như oxit nitơ, carbon monoxide và nhiều chất gây ung thư khác. Khi tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá, những chất độc hại này sẽ xâm nhập vào cơ thể, tạo ra sự biến đổi trong chức năng miễn dịch và dẫn đến giảm sức đề kháng.

3. Lạm dụng thuốc kháng sinh 

Việc tự ý mua thuốc về sử dụng đang diễn ra ngày một phổ biến. Và trẻ em là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất. Thuốc kháng sinh có 2 mặt, không chỉ tiêu diệt vi khuẩn có hại mà còn loại bỏ cả những vi khuẩn có lợi cho cơ thể. Tự mua thuốc mà không có sự giám sát hay hướng dẫn của chuyên gia y tế dẫn đến việc sử dụng thuốc không đúng mục đích, không phù hợp với nguyên nhân gây bệnh, đồng thời tăng khả năng tái phát bệnh và suy giảm khả năng chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và virus.

4. Stress

Cả trẻ em và người lớn đều có những áp lực, căng thẳng của riêng mình khiến sức đề kháng bị giảm sút. Căng thẳng kéo dài thường xuyên có thể gây ra sự rối loạn trong hệ thống nội tiết, đặc biệt là các hormone như testosterone và estrogen. Hiện tượng này không chỉ tạo nên sự mất cân bằng nội tiết mà còn góp phần vào việc suy giảm chức năng của hệ miễn dịch cơ thể.

5. Ngủ không đủ giấc

Thời gian ngủ hàng đêm đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo năng lượng của cơ thể và loại bỏ độc tố cùng các chất gây hại. Ngủ không đủ giấc thường xuyên có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melatonin, làm suy giảm khả năng của hệ miễn dịch trong việc tạo ra tế bào chống vi khuẩn và từ đó làm yếu đi khả năng đề kháng của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh.

Cho trẻ ăn uống gì để tăng sức đề kháng?

Đối với trẻ dưới 2 tuổi, sữa mẹ là đáp án cho câu hỏi “Cho trẻ ăn uống gì để tăng sức đề kháng”. Sữa mẹ là nguồn dưỡng chất phong phú, hỗ trợ hiệu quả trong việc tăng cường sức đề kháng và bảo vệ trẻ khỏi nhiều loại virus và vi khuẩn gây bệnh. Do đó, việc cho con bú hoàn toàn sữa mẹ trong 6 tháng đầu sau khi sinh và có thể tiếp tục đến 24 tháng là một quyết định lựa chọn tốt cho sức khỏe và phát triển của trẻ.

Ăn uống gì để tăng sức đề kháng cho người lớn 

Đối với trẻ lớn hơn và người lớn, việc bổ sung dinh dưỡng từ thức ăn có thể tham khảo bổ sung các chất sau: 

1. Thịt lạc 

Ăn uống gì để tăng sức đề kháng cho người lớn? Thịt lợn, thịt bò và thịt gà là những lựa chọn thực phẩm tối ưu. Thịt nạc cung cấp nguồn protein dồi dào giúp duy trì và củng cố sức khỏe. Đặc biệt, chất kẽm có trong thịt nạc đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tế bào bạch cầu chống lại nhiễm trùng.

2. Thực phẩm giàu Omega 3 

Quả óc chó, cá biển và dầu cá là những lựa chọn tuyệt vời để tăng cường sức đề kháng. Chúng chứa axit béo Omega 3, dưỡng chất quan trọng giúp củng cố hệ miễn dịch của trẻ, đồng thời ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và vi rút gây bệnh, giúp trẻ duy trì sức khỏe và phát triển thể lực mạnh mẽ. Mẹ có thể kết hợp quả óc chó vào các món nhẹ cho bé, tạo cơ hội cho con làm quen với các món ăn từ cá từ khi còn nhỏ, để đảm bảo việc cung cấp đầy đủ axit béo Omega 3.

3. Sữa chua 

Để đảm bảo sức khỏe, không nên bỏ qua sữa chua – một thực phẩm tăng cường sức đề kháng hiệu quả. Sữa chua chứa Probiotics, những vi khuẩn có lợi khi vào đường ruột giúp kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn có hại và duy trì cân bằng vi sinh trong đường ruột, từ đó tạo ra hệ tiêu hóa khỏe mạnh cho trẻ. Hơn nữa, Probiotics giúp cơ thể của bé đề kháng tốt hơn, giảm nguy cơ mắc các bệnh như cảm lạnh, viêm họng và nhiễm trùng tai. 

4. Dưỡng chất từ Fucoidan

Fucoidan một hợp chất có trong tảo nâu, được tìm thấy nhiều nhất ở vùng biển Nhật Bản. Nó mang lại lợi ích tuyệt vời cho hệ miễn dịch thông qua cơ chế tác động độc đáo: kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch và kích thích quá trình tự diệt của tế bào bất thường. 

Fucoidan chiết xuất từ tảo nâu tự nhiên lâu nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày của người Nhật. Nó như một “rào cản kép” giúp họ củng cố hệ miễn dịch từ trong ra ngoài. Tuy nhiên, người tiêu dùng nên lựa chọn các sản phẩm Fucoidan có nguồn gốc minh bạch và đáng tin cậy. Quý bạn đọc có thể tham khảo sản phẩm Kame Fucoidan. 

Top 6 loại vitamin tăng sức đề kháng

Sử dụng vitamin tăng sức đề kháng là một giải pháp hữu hiệu trong “Ăn uống gì để tăng sức đề kháng cho trẻ em và người lớn”. Muốn có sức đề kháng tốt, cần thiết lập chế độ ăn bổ sung đầy đủ các loại vitamin và các khoáng chất thiết yếu sau đây:

1. Vitamin A

Vitamin A đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hệ miễn dịch và việc đảm bảo cung cấp đủ vitamin A có thể làm giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ nhỏ nói chung. Sự thiếu hụt vitamin A không chỉ gây rối loạn trong khả năng tự vệ của cơ thể mà còn giảm bài tiết, làm cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh dễ dàng hơn.

Ý nghĩa của việc cải thiện tình trạng thiếu vitamin A đối với sức khỏe như:

• Bổ sung carotene hay vitamin A làm giảm tử vong mẹ.
• Bổ sung vitamin A trên quần thể trẻ có nguy cơ thiếu vitamin A làm giảm 23% tỷ lệ tử vong.
• Bổ sung vitamin A làm giảm thiếu máu (do cơ chế tăng huy động sắt trong cơ thể).
• Bổ sung vitamin A làm giảm tử vong ở trẻ bị mắc bệnh sởi.

Để hấp thu vtamin A, nên ăn nhiều các loại thực phẩm như: gan gà, gấc, rau ngót, rau dền,…

2. Vitamin E

Vitamin E đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào, giảm tác động của virus và vi khuẩn, duy trì sự tồn tại và hoạt động hiệu quả của các khu vực thần kinh trong não. Ngoài ra, vitamin E còn là một chất chống oxy hóa, ngăn chặn hoạt động có hại của gốc tự do và tham gia vào quá trình chuyển hóa tế bào.

Để nâng cao sức đề kháng, hãy đảm bảo bổ sung vitamin E từ các nguồn tự nhiên như dầu hướng dương, dầu ô liu, mầm lúa mạch, vừng, giá đỗ, và các loại rau màu xanh lá đậm.

3. Vitamin B1

Đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống thần kinh. Nó giúp đề phòng các tổn thương và thoái hóa não, đồng thời nâng cao sức khỏe của hệ tim mạch. Giảm nguy cơ mắc các bệnh như Alzheimer và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể.

4. Vitamin B6 – Quan trọng với cơ thể

Vitamin B6 giúp hỗ trợ các phản ứng sinh hóa trong hệ thống miễn dịch của cơ thể. Một trong những vai trò của vitamin B6 là sản xuất tế bào bạch cầu và tế bào T. Đây là những tế bào bảo vệ cơ thể trước virus và vi khuẩn.

Gợi ý các thực phẩm giàu vitamin B6: đậu xanh, thịt bò, cá hồi, cá ngừ, khoai tây, quả bơ, chuối, phô mai và bí đỏ,…

5. Vitamin D

Vitamin D không chỉ là yếu tố quan trọng hỗ trợ sự phát triển và khỏe mạnh của xương, nó  còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng khác của cơ thể như hệ miễn dịch, tuần hoàn, tiêu hóa, và thần kinh.

Cơ thể chủ yếu tự tổng hợp vitamin D dưới tác động của tia tử ngoại từ ánh sáng mặt trời. Ngoài ra, người ta cũng có thể hấp thụ vitamin D qua việc tiêu thụ các thực phẩm giàu chất này như hải sản, gan cá, lòng đỏ trứng và nhiều nguồn khác.

6. Vitamin C

Khi nói đến thực phẩm hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, không thể không đề cập đến nhóm thực phẩm giàu vitamin C. Việc bổ sung đủ lượng vitamin C cần thiết không chỉ giúp tăng cường hoạt động của các globulin miễn dịch mà còn cải thiện sự hoạt động của bạch cầu. Ngược lại, sự thiếu hụt vitamin C có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm, gây tổn thương cho da và làm tăng khả năng nứt nẻ của da.

Các thực phẩm giàu vitamin C bao gồm: rau dền, rau ngót, rau mồng tơi, rau đay,… cùng các loại trái cây như bưởi, quýt, cam, chanh, đu đủ,…

Nếu có thắc mắc hoặc muốn biết thêm thông tin sản phẩm, quý bạn đọc vui lòng liên hệ Fanpage Kame Fucoidan để nhận được sự tư vấn từ đội ngũ dược sĩ chuyên môn.

Có thể bạn quan tâm: Top 5 vitamin và khoáng chất tăng cường hệ miễn dịch